Op 13 en 14 oktober 2016 organiseerde het Kennislab voor Urbanisme op verzoek van het Netwerk Ontwerp Veilige Omgeving een studiereis voor burgemeesters naar het Ruhrgebied. In 25 uur werd een select gezelschap Nederlandse burgemeesters bijgepraat over hun verantwoordelijkheid voor externe veiligheid in de nieuwe Omgevingswet. Het werd een leerzame en succesvolle reis.
foto’s: Rob Acket
Op 13 oktober reisden de deelnemers per bus naar het Duitse stadje Marl, waar een van de grootste chemieparken van West-Europa, staat. Tijdens de heenreis kregen de deelnemers uitleg door Anne Michiels van Kessenich (projectleider bij CIRINT, Critical Infrastructure Resilience International Network) over het begrip risico en door Alex de Roos (beleidsmedewerker externe veiligheid bij de provincie Zuid-Holland) over groepsrisico.
Die kennis kon worden toegepast bij het bezoek aan het Chemiepark Marl, waar de deelnemers een rondleiding kregen én in de discussie met Duitse vakgenoten die we ontmoetten in het gemeentehuis van Marl. Na een vergelijking tussen het Duitse en het Nederlandse omgevingsveiligheidsbeleid, presenteerden Marlieke Jansen en Simon Koetsier het idee ‘Ruhrgang’, waarmee ze eerder dat jaar de Summerschool in het Ruhrgebied wonnen. En de onderliggende vraag van die summerschool, ‘hoe ga je om met woonbebouwing vlakbij een chemiepark?’, bleek ook voer voor discussie tussen de Nederlandse en Duitse bestuurders..
Tijdens de terugreis, aan boord van hotelschip Allegro, werd in een congressetting de Omgevingswet, het nieuwe veiligheidsbeleid en de rolverandering bij burgemeesters besproken. Daarbij werden vijf belangrijke lessen getrokken die hier uitgebreid worden toegelicht
1 – De impact van de Omgevingswet op de gemeentelijke praktijk is enorm
Alleen burgemeester kan dat in goede banen leiden
2 – Gemeenten moeten opnieuw uitvinden wat hun rol is
Met burgemeester als hoofduitvinder
3 – De overgangsperiode is tien jaar
Alleen een burgemeester zit zo lang op dezelfde post
4 – Veiligheid dient te worden geborgd in alle omgevingsvisies en omgevingsplannen
Gezag burgemeester is daarbij cruciaal
5 – Burgemeesters moeten en kunnen al doende leren
Lees hier een uitgebreide toelichting op de lessen.
En nu verder…
Verschillende burgemeesters hebben aangeboden actief te willen bijdragen aan zo’n lerend netwerk. Het Netwerk Ontwerp Veilige Omgeving maakt dat de komende maanden concreet.